Rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka
1. Formy rodzinnej pieczy zastępczej
1) rodzina zastępcza:
- spokrewniona – tworzą ją małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, będący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka,
- niezawodowa – tworzą ją małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, niebędący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka,
- zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna – tworzą ją małżonkowie lub osoba niepozostąjąca w związku małżeńskim posiadający zaświadczenie kwalifikacyjne zawierające ukończenie szkolenia oraz spełnienie warunków do bycia rodziną zastępczą a także posiadanie predyspozycji i motywacji do sprawowania pieczy zastępczej.
2) rodzinny dom dziecka – tworzą je małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, niebędący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka, u których umieszczono dziecko w celu sprawowania nad nim pieczy zastępczej.
2. Zasady umieszczania dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej
1) W rodzinie zastępczej, w tym samym czasie, może przebywać łącznie nie więcej niż 3 dzieci lub osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej.
2) W rodzinnym domu dziecka, w tym samym czasie , może przebywać łącznie nie więcej niż 8 dzieci oraz osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, szczególnie umieszcza się w nim liczne rodzeństwa.
3) Rodzina zastępcza zawodowa specjalistyczna sprawuje opiekę nad dziećmi:
- legitymującymi się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności,
- skierowanymi na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawie nieletnich,
- małoletnie matki z dziećmi.
4) Rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego przyjmuje dzieci w sytuacjach interwencyjnych, do czasu unormowania przez sąd ich sytuacji, nie dłużej jednak niż na okres 4 miesięcy:
- na podstawie orzeczenia sądu;
- w przypadku gdy dziecko zostało doprowadzone przez Policję lub Straż Graniczną;
- na wniosek rodziców, dziecka lub innej osoby, w przypadku o którym mowa w art. 12 a ustawy z dnia 29 lipca 2005 o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (np. pracownika socjalnego).
3. Kto może zostać rodzicem zastępczym?
Pełnienie funkcji rodziny zastępczej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka może być powierzone osobom, które:
1) dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej,
2) nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej, oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona,
3) wypełniają obowiązek alimentacyjny- w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego,
4) nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych,
5) są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniami o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, wystawionymi przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej,
6) przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
7) zapewnią odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokojenie jego indywidualnych potrzeb, w tym:
- rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego,
- właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań,
- wypoczynku i organizacji czasu wolnego.
8) odbyły szkolenie organizowane przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej i posiadają zaświadczenie kwalifikacyjne potwierdzające ukończenie tego szkolenia, a także spełnienia ustawowych warunków do pełnienia funkcji rodziny zastępczej oraz posiadania predyspozycji i motywacji do sprawowania pieczy zastępczej.
4. Szkolenia rodzin zastępczych
Szkolenie rodzin zastępczych realizuje w Kielcach Ośrodek Rodzinnej Pieczy Zastępczej, który kieruje kandydata do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka na szkolenie, po przeprowadzeniu oceny pod względem spełnienia ustawowych warunków do bycia rodziną zastępczą.
Szkolenie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej, zawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka prowadzone jest według programu – PRIDE, zatwierdzonego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
Szkolenie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej spokrewnionej prowadzone jest według planów szkolenia odpowiadającym potrzebom rodzin i dzieci.
Opracował: Dział Opieki i Wychowania, stan na dzień 10-02-2017