Dodatek mieszkaniowy
1. Informacje ogólne dla klienta
Dodatek mieszkaniowy jest świadczeniem pieniężnym wypłacanym przez gminę, mającym na celu dofinansowanie do wydatków mieszkaniowych ponoszonych w związku z zajmowaniem lokalu mieszkaniowego.
Prawo do dodatku zależy od dochodu, powierzchni oraz poniesionych kosztów.
Wysokość dodatku mieszkaniowego stanowi różnicę między 100% naliczonych i ponoszonych przez wnioskodawcę wydatków na normatywną powierzchnię lokalu mieszkalnego a określonym procentowo wskaźnikiem od dochodów gospodarstwa domowego w zależności od ilości osób.
Jeżeli lokal mieszkalny nie jest wyposażony w instalację doprowadzającą energię cieplną do celów ogrzewania, instalację ciepłej wody lub gazu przewodowego z zewnętrznego źródła znajdującego się poza lokalem mieszkalnym, wnioskodawcy przysługuje ryczałt na zakup opału.
Dodatek mieszkaniowy wypłaca się zarządcy domu lub osobie uprawnionej do pobierania należności za lokal mieszkalny. Dodatki mieszkaniowe są zwolnione z opodatkowania.
2. Prawo do dodatku mieszkaniowego
Dodatek mieszkaniowy nie ma charakteru uznaniowego, lecz przyznawany jest według zasad ściśle określonych przepisami prawa i przysługuje:
- osobom posiadającym tytuł prawny do lokalu mieszkalnego, tzn. najemcom oraz podnajemcom lokali mieszkalnych, zamieszkującym w tych lokalach,
- osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego,
- osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność i właścicielom samodzielnych lokali mieszkalnych,
- innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszącym wydatki związane z jego zajmowaniem,
- osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekującym na przysługujący im lokal zamienny albo najem socjalny.
Dodatek mieszkaniowy nie przysługuje osobom przebywającym w:
- domu pomocy społecznej,
- młodzieżowym ośrodku wychowawczym,
- schronisku dla nieletnich,
- zakładzie poprawczym,
- zakładzie karnym,
- szkole, w tym w szkole wojskowej
– jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne całodobowe utrzymanie.
3. Kryteria i warunki udzielenia pomocy
Średni miesięczny dochód netto na jednego członka gospodarstwa domowego w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego wynosi:
- w gospodarstwie jednoosobowym – 40% kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, tj.: 2 862,19 zł,
- w gospodarstwie wieloosobowym – 30% kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, tj.: 2 146,64 zł.
Przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej wynosi: 7 155,48 zł.
Wnioskodawca nie traci uprawnień do dodatku mieszkaniowego, jeżeli przekroczenie dochodu nie jest wyższe od kwoty przyznanego dodatku mieszkaniowego.
Powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego nie może przekraczać normatywnej powierzchni o więcej niż 30% albo 50% pod warunkiem, że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60%.
Normatywna powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego (domu jednorodzinnego) uprawniająca do korzystania z dodatku mieszkaniowego w przeliczeniu na liczbę członków gospodarstwa domowego wynosi:
- 35 m2 – dla 1 osoby,
- 40 m2 – dla 2 osób,
- 45 m2 – dla 3 osób,
- 55 m2 – dla 4 osób,
- 65 m2 – dla 5 osób,
- 70 m2 – dla 6 osób,
– w razie zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym większej liczby osób dla każdej kolejnej osoby zwiększa się normatywną powierzchnię tego lokalu o 5 m2.
W przypadku, gdy w lokalu mieszkalnym zamieszkuje osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku lub osoba niepełnosprawna, której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju, normatywną powierzchnię powiększa się o 15 m2 niezależnie od liczby członków gospodarstwa domowego.
Wskazanie o uprawnieniu do oddzielnego pokoju orzekają powiatowe zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności.
4. Podstawa prawna
- ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 2021 z późn. zmian.),
- ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2000 ze zm.),
- uchwała nr XLVII/942/2021 Rady Miasta Kielce z dnia 10 czerwca 2021 r. w sprawie określenia wzoru wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego oraz wzoru deklaracji o dochodach (Dz. Urz. Woj. Święt. Poz. 2157),
- uchwała nr LXIX/1393/2022 Rady Miasta Kielce z dnia 1 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany wysokości wskaźników dodatków mieszkaniowych (Dz. Urz. Woj. Święt. Poz. 4728).
5. Tryb załatwienia sprawy
Dodatek mieszkaniowy przyznaje się na okres sześciu miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu złożenia wniosku, w drodze decyzji administracyjnej, wydanej w ciągu miesiąca od dnia złożenia wniosku.
6. Tryb odwoławczy
Od decyzji przysługuje stronom odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego za pośrednictwem Prezydenta Miasta Kielce w terminie 14 dni od daty otrzymania decyzji.
7. Wymagane dokumenty
1) Wniosek o przyznanie dodatku mieszkaniowego (wypełniony i potwierdzony u zarządcy budynku lub innej osoby uprawnionej do pobierania należności za lokal mieszkalny) – oryginał wniosku.
2) Deklaracja o dochodach gospodarstwa domowego za okres 3 miesięcy poprzedzających dzień złożenia wniosku.
3) Tytuł prawny (oryginał) do zajmowanego lokalu (jeden z niżej wymienionych – do wglądu):
- umowa najmu,
- przydział,
- akt notarialny,
- umowa użyczenia,
- inny.
4) Wydruk czynszu (oryginał)
– z miesiąca poprzedzającego miesiąc składania wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego (liczba osób na wydruku czynszu musi być zgodna z liczbą osób wykazanych we wniosku).
5) Oświadczenie lub zaświadczenia o dochodach (oryginał)
– z trzech ostatnich miesięcy, poprzedzających miesiąc, w którym składany jest wniosek, np.:
- oświadczenie lub zaświadczenia o dochodach z miejsca pracy, umów zleceń, lub dzieło (po odliczeniu kosztów uzyskania przychodu, należnego podatku od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne 9%),
- zaświadczenia lub oświadczenie dokumentujące wysokość innych dochodów niż dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 27, 30b, 30c, 30e i 30f ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (możliwość wypełnienia na miejscu),
- oświadczenie lub zaświadczenie z ZUS o wysokości pobranych świadczeń,
- oświadczenie lub zaświadczenie o wysokości pobranego stypendium doktoranckiego, sportowego lub innego o charakterze socjalnym przyznane uczniom lub studentom,
- inne.
6) PIT za rok ubiegły (tylko w przypadku osób korzystających z ulgi na dzieci) oraz potwierdzenie zwrotu podatku.
7) Zaświadczenie z Urzędu Skarbowego (tylko w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym) zawierające informację o formie opłaconego podatku, wysokości przychodu, stawce podatku i wysokości opłaconego podatku.
8) Oświadczenie lub zaświadczenie o ilości posiadanych hektarów przeliczeniowych – dotyczy osób posiadających gospodarstwa rolne.
Umowę dzierżawy – w przypadku oddania części lub całości znajdującego się w posiadaniu rodziny gospodarstwa rolnego w dzierżawę, na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników.
9) W przypadku osób uprawnionych do otrzymywania alimentów:
- wyrok sądu, ugoda sądowa lub ugoda zawarta przed mediatorem lub inny tytuł wykonawczy pochodzący lub zatwierdzony przez sąd dotyczący zasądzonych świadczeń alimentacyjnych lub jego odpis (oryginał),
- oświadczenie lub zaświadczenie od komornika dotyczące skuteczności ściągania świadczeń alimentacyjnych (oryginał) za okres ostatnich trzech miesięcy,
10) W przypadku osób zobowiązanych orzeczeniem sądu, ugodą sądową lub ugodą zawartą przed mediatorem lub innym tytułem wykonawczym pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd do płacenia alimentów na rzecz innych osób dokument dotyczący zasądzonych świadczeń alimentacyjnych lub jego odpis (oryginał) oraz potwierdzenie przelewu lub przekazy pieniężne dokumentujące wysokość zapłaconych alimentów w okresie deklarowanym we wniosku.
Jednocześnie informujemy, iż w trakcie przyjmowania wniosku mogą pojawić się nowe okoliczności, które będą musiały być wyjaśnione poprzez dostarczenie innych wymaganych dokumentów!
Informujemy również, iż w celu weryfikacji informacji i danych zawartych we wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego i w deklaracji, organ może wezwać wnioskodawcę do przekazania dokumentów potwierdzających te informacje i dane, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni. Organ może odmówić przyznania dodatku mieszkaniowego w przypadku niedostarczenia wskazanych dokumentów w wyznaczonym terminie.
Osoba korzystająca z dodatku mieszkaniowego jest obowiązana przechowywać dokumenty na podstawie, których przyznano świadczenie przez okres 3 lat od dnia wydania decyzji o przyznaniu tego dodatku.
8. Uwagi
Jeżeli lokal mieszkalny nie jest wyposażony w instalację doprowadzającą energię cieplną do celów ogrzewania, instalację ciepłej wody lub gazu przewodowego z zewnętrznego źródła znajdującego się poza lokalem mieszkalnym, wnioskodawcy przysługuje ryczałt na zakup opału.
Dodatek mieszkaniowy wypłaca się zarządcy domu lub osobie uprawnionej do pobierania należności za lokal mieszkalny.
Przez gospodarstwo domowe rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę ubiegającą się o dodatek mieszkaniowy, samodzielnie zajmującą lokal albo gospodarstwo prowadzone przez tę osobę wspólnie z małżonkiem i innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi, które swoje prawa do zamieszkiwania w lokalu wywodzą z prawa tej osoby.
Dodatku mieszkaniowego nie przyznaje się, jeżeli jego kwota byłaby niższa niż 0,5% kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, obowiązującego w dniu wydania decyzji.
Wysokość dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, w przypadku prowadzenia działalności opodatkowanej na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, 1163, 1243, 1551, 1574.), ustala się na podstawie oświadczenia wnioskodawcy lub zaświadczenia wydanego przez naczelnika właściwego urzędu skarbowego.
W przypadku ustalania dochodu z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 1905 i 2123, 2320 oraz 2021, poz. 255, 1163,1243) przyjmuje się dochód miesięczny w wysokości 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie, w drodze obwieszczenia ministra właściwego do spraw rodziny, o którym mowa w art. 5 ust. 7a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.
Za dochód uważa się dochód w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 111 oraz 2021, poz. 1162).
Pojęcie dochodu oznacza, po odliczeniu kwot alimentów świadczonych na rzecz innych osób:
- a) przychody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w 27, art. 30b, art. 30c, art. 30e i art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.), pomniejszone o koszty uzyskania przychodu, należny podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne,
- b) dochód z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
- c) inne dochody niepodlegające opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych:
– renty określone w przepisach o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin,
– renty wypłacone osobom represjonowanym i członkom ich rodzin, przyznane na zasadach określonych w przepisach o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin,
– świadczenie pieniężne, dodatek kompensacyjny oraz ryczałt energetyczny określone w przepisach o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych,
– dodatek kombatancki, ryczałt energetyczny i dodatek kompensacyjny określone w przepisach o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,
– świadczenie pieniężne określone w przepisach o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę Niemiecką lub Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich,
– ryczałt energetyczny, emerytury i renty otrzymywane przez osoby, które utraciły wzrok w wyniku działań wojennych w latach 1939-1945 lub eksplozji pozostałych po tej wojnie niewypałów i niewybuchów,
– renty inwalidzkie z tytułu inwalidztwa wojennego, kwoty zaopatrzenia otrzymywane przez ofiary wojny oraz członków ich rodzin, renty wypadkowe osób, których inwalidztwo powstało w związku z przymusowym pobytem na robotach w III Rzeszy Niemieckiej w latach 1939-1945, otrzymywane z zagranicy,
– zasiłki chorobowe określone w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych,
– środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej otrzymywane od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, pochodzące ze środków bezzwrotnej pomocy przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę Ministrów, właściwego ministra lub agencje rządowe, w tym również w przypadkach, gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej na rzecz podmiotów, którym służyć ma ta pomoc,
– należności ze stosunku pracy lub z tytułu stypendium osób fizycznych mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przebywających czasowo za granicą – w wysokości odpowiadającej równowartości diet z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju ustalonych dla pracowników zatrudnionych w państwowych lub samorządowych jednostkach sfery budżetowej na podstawie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040, 1043 i 1495),
– należności pieniężne wypłacone policjantom, żołnierzom, celnikom i pracownikom jednostek wojskowych i jednostek policyjnych użytych poza granicami państwa w celu udziału w konflikcie zbrojnym lub wzmocnienia sił państwa albo państw sojuszniczych, misji pokojowej, akcji zapobieżenia aktom terroryzmu lub ich skutkom, a także należności pieniężne wypłacone żołnierzom, policjantom, celnikom i pracownikom pełniącym funkcje obserwatorów w misjach pokojowych organizacji międzynarodowych i sił wielonarodowych,
– należności pieniężne ze stosunku służbowego otrzymywane w czasie służby kandydackiej przez funkcjonariuszy Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Służby Więziennej, obliczone za okres, w którym osoby te uzyskały dochód,
– dochody członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne,
– alimenty na rzecz dzieci,
– stypendia doktoranckie przyznane na podstawie art. 209 ust. 1 i 7 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668 z późn. zm.), stypendia sportowe przyznane na podstawie ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. z 2019 r. poz. 1468, 1495 i 2251) oraz inne stypendia o charakterze socjalnym przyznane uczniom lub studentom,
– kwoty diet nieopodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich,
– należności pieniężne otrzymywane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym osobom przebywającym na wypoczynku oraz uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób,
– dodatki za tajne nauczanie określone w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2019 r. poz. 2215),
– dochody uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na podstawie zezwolenia na terenie specjalnej strefy ekonomicznej określonej w przepisach o specjalnych strefach ekonomicznych,
– ekwiwalenty pieniężne za deputaty węglowe określone w przepisach o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego “Polskie Koleje Państwowe”,
– ekwiwalenty z tytułu prawa do bezpłatnego węgla określone w przepisach o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003-2006,
– świadczenia określone w przepisach o wykonywaniu mandatu posła i senatora,
– dochody uzyskane z gospodarstwa rolnego,
– dochody uzyskiwane za granicą Rzeczypospolitej Polskiej, pomniejszone odpowiednio o zapłacone za granicą Rzeczypospolitej Polskiej: podatek dochodowy oraz składki na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne i obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne,
– renty określone w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej oraz w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich,
– zaliczkę alimentacyjną określoną w przepisach o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej,
– świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów,
– pomoc materialną o charakterze socjalnym określoną w art. 90c ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2019 r. poz. 1481, 1818 i 2197) oraz świadczenia, o których mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1-3 i 5 oraz art. 212 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,
– kwoty otrzymane na podstawie art. 27f ust. 8-10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych,
– świadczenie pieniężne określone w ustawie z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 690 oraz z 2019 r. poz. 730, 752 i 992),
– świadczenie rodzicielskie,
– zasiłek macierzyński, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników,
– stypendia dla bezrobotnych finansowane ze środków Unii Europejskiej;
– przychody wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne oraz składki na ubezpieczenia zdrowotne.
9. Formularze do pobrania
1. | Wniosek o przyznanie dodatku mieszkaniowego + deklaracja o dochodach gospodarstwa domowego.pdf |
2. | Zaświadczenie o wysokości dochodu.pdf |
3. | Oświadczenie wnioskodawcy o dochodach.pdf |
10. Sprawę załatwia
Dział Świadczeń Rodzinnych i Dodatków Mieszkaniowych, ul. Targowa 18, 25-520 Kielce, XII piętro, tel. +48 41 343 21 33, +48 41 368 29 85, +48 570 188 010. |
Opracował: Dział Świadczeń Rodzinnych i Dodatków Mieszkaniowych, stan na dzień 20-02-2024