Rodzinna piecza zastępcza
1. Formy rodzinnej pieczy zastępczej
1) rodzina zastępcza:
- spokrewniona,
- niezawodowa,
- zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna.
2) rodzinny dom dziecka.
2. Umieszczenie w pieczy zastępczej
1) Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu.
2) W przypadku pilnej konieczności, na wniosek lub za zgodą rodziców dziecka, możliwe jest umieszczenie dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej, na podstawie umowy zawartej między rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka a starostą właściwym ze względu na miejsce zamieszkania tej rodziny lub miejsce prowadzenia rodzinnego domu dziecka. O zawartej umowie starosta zawiadamia niezwłocznie sąd.
3) Osoba, która osiągnęła pełnoletność w pieczy zastępczej, może przebywać w dotychczasowej rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka, za zgodą odpowiednio rodziny zastępczej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25. roku życia, jeżeli: uczy się w szkole, w uczelni, u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego lub legitymuje się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności i uczy się w szkole, w zakładzie kształcenia nauczycieli, w uczelni, na kursach, jeśli ich ukończenie jest zgodne z indywidualnym programem usamodzielnienia, u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego.
3. Zasady umieszczania dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej
1) W rodzinie zastępczej, w tym samym czasie, może przebywać łącznie nie więcej niż 3 dzieci lub osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej.
2) W rodzinnym domu dziecka, w tym samym czasie , może przebywać łącznie nie więcej niż 8 dzieci oraz osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, szczególnie umieszcza się w nim liczne rodzeństwa.
3) Rodzina zastępcza zawodowa specjalistyczna sprawuje opiekę nad dziećmi:
- legitymującymi się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności,
- skierowanymi na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawie nieletnich,
- małoletnie matki z dziećmi.
4) Rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego przyjmuje dzieci w sytuacjach interwencyjnych, do czasu unormowania przez sąd ich sytuacji, nie dłużej jednak niż na okres 4 miesięcy:
- na podstawie orzeczenia sądu;
- w przypadku gdy dziecko zostało doprowadzone przez Policję lub Straż Graniczną;
- na wniosek rodziców, dziecka lub innej osoby, w przypadku o którym mowa w art. 12 a ustawy z dnia 29 lipca 2005 o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (np. pracownika socjalnego).
4. Kto może zostać rodzicem zastępczym?
1) Pełnienie funkcji rodziny zastępczej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka może być powierzone osobom, które:
– dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej,
– nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona,
– wypełniają obowiązek alimentacyjny- w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego,
– nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych,
– są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniem lekarskim o stanie zdrowia wystawionym przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej oraz opinią o posiadaniu predyspozycji i motywacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka wystawioną przez psychologa, który posiada co najmniej wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku psychologia oraz 2-letnie doświadczenie w poradnictwie rodzinnym
– przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
– zapewnią odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokojenie jego indywidualnych potrzeb, w tym:
- rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego,
- właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań,
- wypoczynku i organizacji czasu wolnego.
– odbyły szkolenie organizowane przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej i posiadają zaświadczenie kwalifikacyjne potwierdzające ukończenie tego szkolenia, a także spełnienia ustawowych warunków do pełnienia funkcji rodziny zastępczej oraz posiadania predyspozycji i motywacji do sprawowania pieczy zastępczej.
2) Pełnienie funkcji rodziny zastępczej niezawodowej lub zawodowej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka może być powierzone osobom, które nie były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo.
3) W przypadku rodziny zastępczej niezawodowej co najmniej jedna osoba tworząca rodzinę musi posiadać stałe źródło dochodów.
4) Rodzina zastępcza oraz prowadzący rodzinny dom dziecka sprawujący pieczę nad dzieckiem mogą czasowo, za zgodą Sądu, sprawować pieczę nad tym dzieckiem poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
5) Sprawowanie pieczy zastępczej nad dzieckiem może być czasowo powierzone, przez Sąd, rodzinie zastępczej lub prowadzącemu rodzinny dom dziecka, którzy nie zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w przypadku gdy rodzina zastępcza lub prowadzący rodzinny dom dziecka sprawują pieczę zastępczą nad rodzeństwem tego dziecka. Przed wydaniem rozstrzygnięcia w tej sprawie Sąd zasięga opinii właściwego starosty. Natomiast starosta wydając opinię bierze pod uwagę opinię organizatora rodzinnej pieczy zastępczej a także możliwość realizacji planu pomocy dziecku.
6) Okoliczności, o których mowa w ust. 1 -3, ustala się na podstawie przeprowadzonej przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej analizy sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej.
5. Szkolenia rodzin zastępczych
Szkolenie rodzin zastępczych realizuje w Kielcach Ośrodek Rodzinnej Pieczy Zastępczej, który kieruje kandydata do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka na szkolenie, po przeprowadzeniu oceny pod względem spełnienia ustawowych warunków do bycia rodziną zastępczą.
Szkolenie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej, zawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka prowadzone jest według programu – PRIDE, zatwierdzonego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
Szkolenie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej spokrewnionej prowadzone jest według planów szkolenia odpowiadającym potrzebom rodzin i dzieci.
6. Podstawa prawna
- art. 35, art. 39, art. 42, art. 58, art. 59 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tekst jednolity: Dz.U. 2020 poz. 821)
7. Ośrodek Rodzinnej Pieczy Zastępczej
Do zadań Ośrodka Rodzinnej Pieczy Zastępczej w Kielcach należy między innymi: pozyskiwanie, kwalifikowanie i szkolenia kandydatów na rodziców zastępczych, grupy wsparcia, wolontariat, poradnictwo, okresowe oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinie zastępczej, okresowa ocena rodzin zastępczych.
Więcej informacji można uzyskać na stronie:
| Ośrodek Rodzinnej Pieczy Zastępczej w Kielcach, ul. Wesoła 47/49 |
8. Zapoznaj się
| Świadczenia dla rodzin zastępczych |
| Placówka rodzinna |
| Ośrodek Rodzinnej Pieczy Zastępczej w Kielcach |
Opracował: Dział Opieki i Wychowania, stan na dzień 18-06-2020